Adam: dostałem ten portfel od klientki, nie używam go, gdyż mam swój, z którego jestem bardzo zadowolony, poza tym ten portfel jest niepraktyczny.
Tomek (lat 7): czyli co?
Adam (chcąc wyjaśnić Tomkowi delikatność cielęcej skórki, jej podatność na zarysowania):
– niepraktyczny czyli … – w tym miejscu ugryzłem się w język i nie odpowiedziałem na pytanie Tomka. Obróciłem całą sprawę w żart. Z jakich przyczyn…??
Niepotrzebne instalacje
Każda „klaryfikacja” w odpowiedzi na pytanie dziecka, które wychowujesz, prowadzi do zmiany (poszerzenia, a często zawężenia) jego opisu rzeczywistości. To instalacja, wprowadzenie do jego mózgu nowego oprogramowania.
Żeby była jasność to Twoje oprogramowanie! Dzieje się tak w okresie wzrostu pociechy, gdy chłonie wszystko co usłyszy, zadaje mnóstwo pytań, poszukuje wyjaśnień panujących w Świecie zjawisk u najbliższych mu dorosłych, autorytetów (rodziców, opiekunów).
Przyjmuje się, że kluczowy jest okres do 6-7 roku życia. To czego nauczysz swoje dziecko w tym czasie, najprawdopodobniej zostanie mu na zawsze. Warto zadbać o to, by dziecko nie otrzymało niepotrzebnych instalacji.
Przez niepotrzebne instalacje rozumiem takie, które tworzą w świadomości dziecka przekonania ograniczające, takie które prowadzą do narzucenia mu Twojego własnego – często mocno zawężonego, przekazanego Ci przez Twoich rodziców – modelu Świata.
W przedstawionym przykładzie, gdybym Tomkowi wyjaśnił, że portfel z delikatnej skórki jest niepraktyczny (bo widać na nim każdą ryskę, bo po roku użytkowania już tak ładnie nie wygląda), najprawdopodobniej doprowadziłbym do sytuacji, w której dorosły Tomasz nigdy takiego portfela by nie kupił.
Nie jest też wykluczone, że dorosły Tomasz będzie krytykować tych, co portfele z cielęcej skórki nosić chcą, uważając ich za błaznów, którzy marnują pieniądze. Czy to dobrze? Odpowiedź zdaje się być oczywista…
Moje postrzeganie Świata (portfeli, ludzi, relacji, książek, samochodów itp.) nie jest jedyne słuszne. W ogóle nie jest słuszne. Jest jedynie wyrazem moich osobistych przekonań – oprogramowania, instalacji, które uczynili (mnie) moi rodzice, a im ich rodzice.
Gdyby „moje” było „słuszne”, nikt nigdy takiego portfela by nie wyprodukował. Nikt też nigdy by go nie kupił. Byłby na tej planecie tylko jeden typ portfeli – praktyczne, solidne, trwałe i w „moim” ulubionym (na ten czas) kolorze.
Ładowanie do głowy dziecka swoich przekonań, świadczy o tym, że uznajemy nasz model rzeczywistości, nasze postrzeganie Świata i wszelkiej rzeczy, jako jedyne słuszne i prawdziwe. Tak jednak nie jest. Okrajamy w ten sposób dziecko z jego indywidualności. Nie masz patentu na prawdę. Takie postępowanie prowadzi do braku tolerancji i rozumienia inności.
Pozwólmy dziecku poznać Świat po swojemu, uzyskać własne odpowiedzi na pytania co jest dla niego dobre, a co nie. Co mu służy i go wspiera, a co ogranicza. Gdy sami włożymy mu do głowy ograniczenia, najpewniej nie będzie mu się w sposób satysfakcjonujący żyło, gdy dorośnie. Będzie w systemie nieustających ocen i porównań „ja kontra reszta świata”, „moje kontra Wasze”, „racja z domu contra racja innych”.
Wielkie umysły, innowatorzy, są otwarci na to co obce, nieznane i niemożliwe. Ograniczenia hamują naszą kreatywność, zdolność poszukiwania tego co nie oczywiste, zabawę z wszelką materią, poznawanie i czerpanie związanej z tym radości.
Przykład z portfelem być może nie jest zbyt drastyczny. Zastanów się proszę, jak odpowiesz na pytanie:
– czyli co?
gdy przy dziecku powiesz:
– ona jest fałszywa
– świat jest niesprawiedliwy
– francuskie samochody są do kitu
– ten żółty płaszcz jest obrzydliwy
– depresyjna pogoda
– parszywy poniedziałek itd.
Czy odpowiadając na takie pytanie nie zainstalujesz w głowie dziecka na całe życie, kim są (wg Ciebie rzecz jasna) ludzie fałszywi, że świat to niesprawiedliwe miejsce, francuskie auta się psują, żółty jest passé, deszcz i szaruga to powód do narzekania, a poniedziałek to najgorszy dzień tygodnia?
Po co mu to? Po co to radosnemu dziecko, które – czy tego chcesz, czy nie – musi poznać świat po swojemu.
Czy takim postępowaniem stworzysz nowy, odrębny, samodzielny i indywidualny byt, czy replikację siebie i swoich przekonań?
Czy dasz dziecku możliwość cieszenia się każdym dniem, każdą pogodą, zdolność patrzenia z miłością i empatią na wszystkich ludzi (niezależnie od ich zachowań, które najpewniej odbiegają od Twoich i nie spełniają Twoich standardów)?
Czy Twoje dziecko będzie mogło nosić piękny, wpasowujący się w jego gusta portfel, z delikatnej cielęcej skórki, albo jeździć francuskim samochodem w żółtym płaszczu? Czy naprawdę chcesz o tym decydować? Czy przypisujesz sobie takie prawo? Czy gdybyś dziś zadecydował o swoim dzieciństwie, to chciałbyś dostać te wszystkie przekonania?
Warto uważać na to, co się mówi przy dziecku. A gdy pyta o znaczenie wszelkiej rzeczy, tym bardziej warto wysilić się by odpowiedzieć mu mądrze na pytanie i nie okroić jego Świata z kawałka, którego najpewniej nigdy już nie odzyska.
Zawsze też można zastosować zasadę, że mowa jest srebrem, a milczenie złotem, choć preferuję dialog i ćwiczenia rozwijające w dziecku jego własne przekonania – płynące z jego wnętrza. Bo dobra zupa pomidorowa nie tylko jest u mamy, a ogródek można skosić zupełnie inaczej niż robi to tata.
Inaczej nie znaczy źle, gorzej. Inaczej oznacza inaczej – czyli tak, jak chce ten, który to właśnie robi. A ten ktoś, to nie Ty. Warto to uszanować.
—————————
? jeśli uważasz, że to wartościowa treść, może komuś w jakikolwiek sposób pomóc, udostępnij proszę
?? zapraszam na indywidualne sesje edukacyjno-rozwojowe (pomoc psychologiczna, coaching, mentoring, praca ze snami) na żywo w Warszawie (Kabaty) albo na Skype. ? Kontakt ws sesji +48 794156961. ⏰ Czas sesji to około godzina.
? jeśli tego potrzebujesz, zapraszam Cię do kontaktu adam @sornek.pl albo fundacja @ambicje.org
? odwiedź inne projekty mojego autorstwa: www.ambicje.org www.togabezwroga.pl www.rozwiodesie.pl www.sornek.pl
—————————
☝️WKRÓTCE WARSZTATY ONLINE – ŚLEDŹ FANPAGE FUNDACJI AMBICJE.ORG @AMBICJE.ORG
???
———————
© Adam Sornek, Fundacja Ambicje.org, 2021,
Wszelkie prawa zastrzeżone
—
Photo by Ben White on Unsplash, https://unsplash.com/photos/qDY9ahp0Mto