Carlo Rovelli, Stephen Hawking, twórcy serialu „Dark” przekonują mnie że czasu nie ma, że czas to iluzja. Czy tak jest? Sam już wiem. Wiem natomiast, że są stany umysłu, w których znaczenie czasu – a właściwie tego, co nauczono mnie w dzieciństwie nazywać czasem – znika. Doświadczałem stanów absolutnej pustki i nicości w pewnych ważnych – determinujących – chwilach mojego życia. Doświadczam podobnych przeżyć czasem w medytacji, jakby dotykając bramy „drugiego świata” albo „absolutnej pustki”.

Czas to nic innego jak kolejny proces intelektualny człowieka, w którym całość podzielił na części. To co całe i niepodzielne – przemijanie, przeistoczenie, zmiana, energia – stało się sekundami, minutami, godzinami, dniami, latami, dekadami, wiekami i tysiącleciami. A potem celami, dążeniami, pragnieniami i lękiem, przede wszystkim przed śmiercią. Oglądałem ostatnio film przyrodniczy, w którym jakieś zjawisko zostało uznane za bardzo młode, gdyż ma dopiero 10 tysięcy lat. WOW. Przyroda ma jakiś zupełnie inny czas, całkowicie inne zegary.

Podobno im dalej człowiek jest od przyciągania grawitacyjnego ziemi, tym mniejsze odczuwanie czasu i czas płynie wolniej. A co jeśli człowiek jest po środku? Co jeśli świat poza człowiekiem jest tak samo rozległy, jak świat który się mieści w jego wnętrzu? Wydaje się to niedorzeczne, ale zastanówmy się dobrze. Można poczuć nieskończoną ilość miejsca w dziurkach nosowych podczas medytacji Ānāpāna, która jest wstępem do tradycyjnej buddyjskiej medytacji Vipassana.

Poza tym Dispenza podaje: „Odkryto, że atomy, tworzące wszystko, co istnieje w fizycznym świecie, składają się z jądra otoczonego polem zawierającym jeden lub więcej elektronów. To pole jest tak duże w porównaniu z maleńkimi elektronami, że składa się w 99.999999999999 procent z pustej przestrzeni. Chociaż, jak przed chwilą przeczytałeś, ta przestrzeń tak naprawdę nie jest pusta, składa się z szerokiego wachlarza częstotliwości, które łączą się w niewidoczne pole informacji. A więc wszystko w znanym nam wszechświecie, mimo że wydaje się solidne, w 99.999999999999 procent składa się z informacji. W rzeczywistości większość wszechświata jest „pustą” przestrzenią, materia to nieskończenie mały jej fragment w porównaniu do ogromnej przestrzeni, w której nie ma niczego fizycznego” (Joe Dispenza, Twoje Nadprzyrodzone Zdolności, Studio Astropsychologii, Białystok 2018).

Czy to czasem nie oznacza, że w naszych wnętrzach kryje się nieskończona pustka, taka sama jak ta, która się kryje w ciągle rozrastającym się wszechświecie poza nami? A jeśli tak, to czy aby pokonać odczuwanie i iluzję czasu, nie wystarczy udać się w głąb siebie, w miejsce doświadczania bezkresu i pustki? Być może… Każdy musi sprawdzić samodzielnie, po swojemu. Nikt przecież nie uwierzy w zapewnienia.

Myślę też, że gdybym się urodził w świecie, w którym nie ma zegarów albo pod ziemią, to nie odczuwałbym czasu. Nic bym o nim nie wiedział. Był bym życiem i przemijaniem. Niczym więcej. Nic też by mi nie umykało. I do niczego w zasadzie bym nie dążył. Bo skąd miałbym wiedzieć, że coś mi przelatuje pomiędzy palcami, coś mi ucieka, czegoś nie zrobiłem, skoro byłbym całkowicie obecny na skutek braku jakiejkolwiek wiedzy na temat czasu?

To chyba czas, żeby zapomnieć czas albo przynajmniej go zatrzymać. Wydaje się, że są dwie drogi przekroczenia czasu. Jedną – jak się zdaje – podąża Tesla, SpaceX i wszelacy badacze bezkresu kosmosu. Ja wybieram tę drugą, wierząc, że sposób, czarną dziurę, można odnaleźć w sobie. Wszelkie odpowiedzi są zawsze w tym, kto zadaje pytanie. Pytanie nie może zrodzić się w ciele, które nie jest zdolne do uzyskania odpowiedzi. 

PRZECZYTAJ INTERPRETOWANY KOAN MACIEJA…

Kwestia wprawy – koan

– Życie mija jak z bicza trzasnął. Nie wiedzieć kiedy. Tygodnie płyną jak dni a dni jak godziny. Miesiące uciekają. Pół roku minęło. Ile jeszcze tych półroczy zostało, ile kwartałów?

 – To zrób coś. Nie pozwól by życie mijało. Zatrzymaj upływ czasu.

– Nie żartuj, córeczko. Życie to życie, mija. Czas to czas, pędzi. Nie można zatrzymać czasu.

– Fizycy twierdzą, że czas nie istnieje. Czas to iluzja, ojcze.

– Iluzoryczna jest wiara w tego rodzaju teorie, moja miła. Nawet jeśli czytasz o nich w tych swoich, naukowych książkach, to przecież ludzie się starzeją, umierają. Wycięty las rośnie latami. Tylko patrzeć a będzie jesień a ja, no cóż, ja nie młodnieję. Popatrz na moje dawne fotografie.

– Nie wierzysz? Chodź, pokażę ci, że iluzją jest twoje myślenie, nie moje. Spójrz. Wyjrzyj przez okno. O niczym nie myśl, tylko patrz. Widzisz?

– Deszcz, trawa, korony drzew. Widzę. I co z tego?

– A teraz nie myśl, patrz, bądź…a czas zniknie.

– Nadal jest. Słyszę tykanie zegara w kuchni.

– Ach, to tylko kwestia wprawy, ojcze, jak jazda na rowerze. Moment, w którym chwytasz równowagę. Spróbuj jeszcze raz.